Wassily Kandinsky - Composition VII, 1913. Λάδι σε καμβά. Γκαλερί Tretyakov, Μόσχα
Ποιος ήταν ο Βασίλι Καντίνσκι;
Ο Βασίλι Καντίνσκι (1866-1944) ήταν Ρώσος ζωγράφος και θεωρητικός της τέχνης, στον οποίο πιστώνεται ευρέως ως πρωτοπόρος της αφηρημένης τέχνης. Γεννήθηκε στη Μόσχα και σπούδασε νομικά και οικονομικά προτού ακολουθήσει καριέρα στην τέχνη. Ο Καντίνσκι ήταν ένα βασικό πρόσωπο στην ανάπτυξη του κινήματος του Blue Rider, το οποίο προσπάθησε να ξεφύγει από τις παραδοσιακές μορφές τέχνης και να αγκαλιάσει την αφαίρεση.
Τα πρώτα έργα του Καντίνσκι επηρεάστηκαν σε μεγάλο βαθμό από τον Ιμπρεσιονισμό και τον Φωβισμό, αλλά σύντομα άρχισε να αναπτύσσει το δικό του μοναδικό στυλ. Πίστευε ότι η τέχνη πρέπει να είναι μια μορφή πνευματικής έκφρασης και ότι το χρώμα και η μορφή θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για να προκαλέσουν συναισθήματα και ιδέες.
Το 1911, ο Kandinsky δημοσίευσε το «On the Spiritual in Art», ένα σημαντικό έργο στο οποίο περιέγραψε τις θεωρίες του για τη σχέση μεταξύ τέχνης και πνευματικότητας. Πίστευε ότι η τέχνη είχε τη δύναμη να ξεπεράσει τον υλικό κόσμο και να συνδεθεί με την πνευματική σφαίρα.
Βασίλι Καντίνσκι
Κατά τη διάρκεια της καριέρας του, ο Καντίνσκι πειραματίστηκε με διάφορα μέσα, όπως λαδομπογιές, ακουαρέλα και χαρακτική. Ήταν επίσης ικανός δάσκαλος και δίδαξε στη σχολή τέχνης και σχεδίου Bauhaus στη Γερμανία.
Τα μεταγενέστερα έργα του Καντίνσκι χαρακτηρίστηκαν από έντονα χρώματα και δυναμικές φόρμες. Συχνά χρησιμοποιούσε γεωμετρικά σχήματα και γραμμές για να δημιουργήσει αφηρημένες συνθέσεις που είχαν σκοπό να προκαλέσουν μια αίσθηση αρμονίας και ισορροπίας. Μερικά από τα πιο διάσημα έργα του Καντίνσκι περιλαμβάνουν τα «Σύνθεση VII», «Κίτρινο-Κόκκινο-Μπλε» και «Αυτοσχεδιασμός 28».
Ο Καντίνσκι ενδιαφερόταν επίσης για τη μουσική και πίστευε ότι είχε μια ισχυρή σύνδεση με την εικαστική τέχνη. Συχνά αναφερόταν στους πίνακές του ως «συνθέσεις» και πίστευε ότι ήταν παρόμοιες με τις μουσικές συνθέσεις στη χρήση του ρυθμού, της αρμονίας και της μελωδίας.
Ο Καντίνσκι αναγκάστηκε να εγκαταλείψει τη Γερμανία κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου και πέρασε τα τελευταία χρόνια της ζωής του στη Γαλλία. Πέθανε το 1944 σε ηλικία 77 ετών.
Πίνακες «Σύνθεσης».
«Σύνθεση» είναι ο τίτλος μιας σειράς έργων ζωγραφικής που φιλοτέχνησε ο Βασίλι Καντίνσκι σε όλη τη διάρκεια της καριέρας του. Τα έργα χαρακτηρίζονται από τη χρήση χρώματος, μορφής και δυναμικής σύνθεσης, με τον Καντίνσκι να επιδιώκει να εκφράσει τις πνευματικές και συναισθηματικές του εμπειρίες μέσω της αφαίρεσης.
Ο Καντίνσκι άρχισε να δημιουργεί συνθέσεις στις αρχές της δεκαετίας του 1910, μετά από μια περίοδο πειραματισμού με αναπαραστατικές μορφές τέχνης. Οι πρώτες του συνθέσεις εμπνεύστηκαν από το ενδιαφέρον του για τη θεοσοφία, ένα πνευματικό κίνημα που έδινε έμφαση στην ενότητα όλων των πραγμάτων και στην αναζήτηση μιας βαθύτερης κατανόησης του σύμπαντος. Τα προηγούμενα έργα του, όπως το "Composition V" (1911), ήταν εμπνευσμένα από τον φυσικό κόσμο, ενώ μεταγενέστερα έργα, όπως το "Composition VII" (1913), έγιναν ολοένα και πιο αφηρημένα και μη αναπαραστατικά.
Οι πρώιμες συνθέσεις του Kandinsky χαρακτηρίζονταν από έντονα χρώματα και απλά σχήματα, συχνά διατεταγμένα με τρόπο που υποδηλώνει κίνηση και ενέργεια. Ενδιαφερόταν να εξερευνήσει τη σχέση μεταξύ χρώματος και συναισθήματος και πίστευε ότι η τέχνη είχε τη δύναμη να εκφράσει τις ενδόμυχες σκέψεις και τα συναισθήματα του καλλιτέχνη.
Wassily Kandinsky - Composition V, 1911. Λάδι σε καμβά. 190 x 275 εκ. Ιδιωτική συλλογή
Με την πάροδο του χρόνου, οι συνθέσεις του Καντίνσκι έγιναν πιο περίπλοκες και εκλεπτυσμένες, καθώς πειραματίστηκε με διαφορετικές τεχνικές και προσεγγίσεις αφαίρεσης. Οι μεταγενέστερες συνθέσεις του εμπνέονταν συχνά από το ενδιαφέρον του για τη μουσική και τις αναφερόταν χρησιμοποιώντας μουσικούς όρους όπως «αυτοσχεδιασμούς» και «συνθέσεις».
Ο Wassily Kandinsky έγραψε εκτενώς για τις συνθέσεις του και τις θεωρίες του για την αφηρημένη τέχνη. Στο βασικό του βιβλίο «Σχετικά με το Πνευματικό στην Τέχνη», ο Καντίνσκι περιέγραψε την πεποίθησή του ότι η τέχνη πρέπει να είναι ένα μέσο έκφρασης των πνευματικών και συναισθηματικών πτυχών της ανθρώπινης εμπειρίας.
Περιέγραψε τις συνθέσεις του ως οπτικό ισοδύναμο με τη μουσική και πίστευε ότι μπορούσαν να προκαλέσουν βαθιά συναισθήματα και πνευματικά συναισθήματα στον θεατή. Έγραψε για τη σημασία του χρώματος, της γραμμής και του σχήματος στους πίνακές του και υποστήριξε ότι θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για να μεταδώσουν νόημα και συναίσθημα απουσία αναπαραστατικών μορφών.
Ο Καντίνσκι έγραψε επίσης για τη σημασία της διαίσθησης και του αυθορμητισμού στη δημιουργική του διαδικασία. Συχνά συνέκρινε την προσέγγισή του στη ζωγραφική με εκείνη ενός μουσικού που αυτοσχεδιάζει πάνω σε ένα θέμα και πίστευε ότι τα καλύτερα έργα τέχνης δημιουργήθηκαν όταν ο καλλιτέχνης ήταν απαλλαγμένος από προκατασκευασμένες ιδέες και επέτρεπε στο εσωτερικό του όραμα να τα καθοδηγήσει.
Ο Καντίνσκι συνέχισε να δημιουργεί συνθέσεις σε όλη τη διάρκεια της καριέρας του και παραμένουν μερικά από τα πιο σημαντικά και επιδραστικά έργα του και έπαιξαν σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη της αφηρημένης τέχνης.
"Σύνθεση VII"
Το «Composition VII» είναι ένας πίνακας του Wassily Kandinsky που ολοκληρώθηκε το 1913. Είναι ένα από τα πιο διάσημα έργα του και θεωρείται αριστούργημα της αφηρημένης τέχνης.
Ο πίνακας είναι μεγάλος, με διαστάσεις 200 επί 300 εκατοστά, και χαρακτηρίζεται από μια χαοτική διάταξη γραμμών, σχημάτων και χρωμάτων. Η σύνθεση χωρίζεται σε διακριτές περιοχές, με κάποιες ενότητες να έχουν στροβιλιζόμενες γραμμές και άλλες να αποτελούνται από πιο γεωμετρικές μορφές. Τα χρώματα που χρησιμοποιούνται στον πίνακα είναι έντονα και φωτεινά, με αντίθετες αποχρώσεις που δημιουργούν μια αίσθηση έντασης και κίνησης.
Υπάρχουν πολλά διαφορετικά σχήματα στον πίνακα, συμπεριλαμβανομένων κύκλων, τριγώνων και ορθογωνίων, καθώς και πιο αφηρημένες φόρμες. Οι γραμμές στον πίνακα είναι συχνά οδοντωτές και ανομοιόμορφες, δημιουργώντας μια αίσθηση ενέργειας και δυναμισμού. Παρά το φαινομενικό χάος της σύνθεσης, υπάρχει μια αίσθηση ισορροπίας και αρμονίας που αναδύεται από την αλληλεπίδραση διαφορετικών στοιχείων.
Ο Καντίνσκι πίστευε ότι οι πίνακές του μπορούσαν να μεταφέρουν συναισθήματα και ιδέες μέσω του χρώματος και της μορφής και η «Σύνθεση VII» συχνά ερμηνεύεται ως αντανάκλαση του ταραχώδους πολιτικού και κοινωνικού κλίματος της εποχής.
Ο πίνακας έχει περιγραφεί ως μια «συμφωνία χρωμάτων», με διαφορετικές αποχρώσεις και τόνους που συνδυάζονται και συγκρούονται με τρόπο που δημιουργεί ένα ισχυρό οπτικό αποτέλεσμα. Αν και ο πίνακας είναι εντελώς αφηρημένος, ορισμένοι κριτικοί έχουν εντοπίσει αναγνωρίσιμες μορφές μέσα στη σύνθεση, όπως η πρόταση ενός σκάφους ή μιας εκκλησίας.
Ο πίνακας έχει επαινεθεί για τη χρήση του ρυθμού και της κίνησης, με το μάτι να τραβιέται από το ένα τμήμα της σύνθεσης στο άλλο με τρόπο που δημιουργεί μια αίσθηση αφήγησης.
Το "Composition VII" έχει αποτελέσει αντικείμενο πολυάριθμων ερμηνειών και αναλύσεων όλα αυτά τα χρόνια, με ορισμένους κριτικούς να το βλέπουν ως έκφραση πνευματικών ή θρησκευτικών θεμάτων και άλλους να επικεντρώνονται στις τυπικές του ιδιότητες.
Ο πίνακας έχει εκτεθεί σε μεγάλες αναδρομικές αναδρομές του έργου του Καντίνσκι και θεωρείται ένα από τα βασικά παραδείγματα της συμβολής του καλλιτέχνη στην ανάπτυξη της αφηρημένης τέχνης. Παρά τη φήμη του, ο πίνακας δεν έπαιξε καθολικά τη στιγμή της δημιουργίας του, με ορισμένους κριτικούς να τον απορρίπτουν ως ένα ανούσιο συνονθύλευμα σχημάτων και χρωμάτων.
Σήμερα, το «Composition VII» αναγνωρίζεται ως ένα πρωτοποριακό έργο που βοήθησε να ξεπεράσει τα όρια αυτού που θεωρούνταν αποδεκτό στην τέχνη εκείνη την εποχή. Ο πίνακας είναι ένα παράδειγμα της πίστης του Καντίνσκι στη δύναμη της αφαίρεσης να μεταφέρει περίπλοκες ιδέες και συναισθήματα.
Το «Composition VII» φυλάσσεται στη συλλογή της Κρατικής Πινακοθήκης Τρετιακόφ στη Μόσχα, και θεωρείται ένα από τα σημαντικότερα δείγματα ρωσικής τέχνης του 20ού αιώνα.
"Χωρίς τίτλο (Μελέτη για τη σύνθεση VII, αφαίρεση πρεμιέρας)"
Ο Καντίνσκι έκανε συχνά προκαταρκτικά σκίτσα και μελέτες για τις συνθέσεις του, πειραματιζόμενος με διαφορετικούς συνδυασμούς χρωμάτων και σχημάτων πριν ξεκινήσει το τελικό έργο. Πίστευε ότι η δημιουργική διαδικασία πρέπει να είναι διαισθητική και αυθόρμητη και συχνά επέτρεπε στο εσωτερικό του όραμα να τον καθοδηγεί καθώς εργαζόταν. Ωστόσο, αφιέρωσε επίσης πολύ χρόνο στοχαζόμενος τις συνθέσεις του και τελειοποιώντας τις ιδέες του, και είναι πιθανό ότι αφιέρωσε σημαντικό χρόνο στον σχεδιασμό και την ιδεολογία του "Composition VII" πριν ξεκινήσει τον τελικό πίνακα.
«Χωρίς τίτλο (Μελέτη για τη σύνθεση VII, αφαίρεση πρεμιέρας)» Το 1913 ήταν η προκαταρκτική μελέτη του Καντίνσκι για τη «Σύνθεση VII» και επίσης η πρώτη του αφηρημένη ακουαρέλα. Είναι ένας πίνακας μικρής κλίμακας που δημιούργησε ως προετοιμασία για το μεγαλύτερο έργο. Η μελέτη έχει ύψος λίγο περισσότερο από ένα πόδι και διαθέτει μια απλοποιημένη εκδοχή των αλληλένδετων σχημάτων και χρωμάτων που αποτελούν το σήμα κατατεθέν του τελικού πίνακα.
Wassily Kandinsky - “Untitled (Study for Composition VII, Première abstraction)”, 1913. Musée National d'Art Moderne, Παρίσι
Η μελέτη αποκαλύπτει τη διαδικασία πειραματισμού και σχεδιασμού του Καντίνσκι, καθώς επεξεργαζόταν τη σύνθεση και το χρωματικό σχέδιο για το μεγαλύτερο έργο. Δείχνει επίσης την εξέλιξη του στυλ του, καθώς απομακρύνθηκε από τις αναπαραστατικές φόρμες και προς την καθαρή αφαίρεση.
Παρά το μικρότερο μέγεθος και τις απλοποιημένες μορφές της, η μελέτη διατηρεί μεγάλο μέρος της ενέργειας και της κίνησης του τελικού πίνακα. Η χρήση του χρώματος από τον Καντίνσκι είναι ιδιαίτερα εντυπωσιακή, με τα ζεστά χρώματα του κόκκινου και του πορτοκαλί να αντισταθμίζονται από πιο ψυχρές αποχρώσεις του μπλε και του πράσινου.
Η μελέτη βρίσκεται στη συλλογή του Centre Georges Pompidou στο Παρίσι και αποτελεί πολύτιμο παράδειγμα της εργασιακής διαδικασίας του Καντίνσκι και της εξέλιξής του ως αφηρημένου καλλιτέχνη.
Ιστορικό πλαίσιο της "Σύνθεσης VII"
Το "Composition VII" δημιουργήθηκε σε μια περίοδο σημαντικής καλλιτεχνικής καινοτομίας στην Ευρώπη. Ο Καντίνσκι ήταν ηγετική φυσιογνωμία στην ανάπτυξη της αφηρημένης τέχνης, η οποία απέρριπτε τις παραδοσιακές αναπαραστατικές μορφές υπέρ του καθαρού χρώματος, του σχήματος και της υφής.
Οι αρχές του 20ου αιώνα σημαδεύτηκαν από σημαντικές κοινωνικές και πολιτικές αλλαγές, με την άνοδο της εκβιομηχάνισης και της αστικοποίησης που οδήγησε σε μια αίσθηση κατακερματισμού και εξάρθρωσης. Πολλοί καλλιτέχνες, συμπεριλαμβανομένου του Kandinsky, προσπάθησαν να εκφράσουν αυτές τις αλλαγές μέσω νέων μορφών καλλιτεχνικής έκφρασης που έδιναν έμφαση στην ατομική εμπειρία και το συναίσθημα.
Η «Σύνθεση VII» δημιουργήθηκε λίγο πριν το ξέσπασμα του Α' Παγκοσμίου Πολέμου, μια περίοδο έντονων πολιτικών και κοινωνικών αναταραχών. Ο πίνακας μπορεί να θεωρηθεί ως αντανάκλαση αυτής της ταραγμένης εποχής, με την περίπλοκη διάταξη των σχημάτων και των χρωμάτων που υποδηλώνει μια αίσθηση κίνησης και αλλαγής.
Ο πίνακας δημιουργήθηκε επίσης σε μια περίοδο μεγάλου πειραματισμού στην τέχνη, με καλλιτέχνες να εξερευνούν νέες μορφές έκφρασης και να σπάζουν τα παραδοσιακά όρια μεταξύ διαφορετικών μορφών τέχνης. Ο ίδιος ο Καντίνσκι συμμετείχε σε μια σειρά από πρωτοποριακά κινήματα, συμπεριλαμβανομένης της ομάδας Blue Rider, η οποία προσπάθησε να φέρει κοντά καλλιτέχνες διαφορετικών εθνικοτήτων και καλλιτεχνικών στυλ.
Συνολικά, το "Composition VII" μπορεί να θεωρηθεί ως αντανάκλαση των καλλιτεχνικών και κοινωνικών αλλαγών που συντελούνται στην Ευρώπη κατά τις αρχές του 20ου αιώνα, καθώς οι καλλιτέχνες προσπάθησαν να δημιουργήσουν νέες μορφές έκφρασης που αντανακλούν τις εμπειρίες τους από έναν ταχέως μεταβαλλόμενο κόσμο.
Selena Mattei
