Tarihsel arka plan
Japonya'da Yetişkinliğe Erişme Günü (成人の日, Seijin no Hi), ülkenin kültürel ve tarihi dokusuna derinlemesine kök salmış bir kutlamadır. Modern enkarnasyonu Ocak ayının ikinci Pazartesi günü düzenlenen bir resmi tatil olsa da, kökenleri yüzyıllar öncesine dayanıyor ve Japon toplumunun gelişen sosyal yapılarını ve değerlerini yansıtıyor.
Yetişkinliğe geçişi kutlama kavramının, İmparatoriçe Genmei'nin hükümdarlığı döneminde MS 714'e kadar uzanan belgelenmiş törenlere dayanan çok eski kökleri vardır. Bu ilk ritüeller, bir gencin hayatında önemli dönüm noktalarına işaret ediyordu ve onların yetişkinliğin sorumluluklarına ve ayrıcalıklarına girişini simgeliyordu.
Böyle eski bir tören olan Genpuku (元服), Japonya'nın klasik Nara döneminde (MS 710-794) ortaya çıktı. Genpuku, çocukluktan yetişkinliğe geçişi simgeleyen resmi bir geçiş töreni görevi görüyordu. Ağırlıklı olarak aristokrat çocuklardan oluşan katılımcılar, yetişkin sorumluluklarının yanı sıra yetişkin isimleri, saç stilleri ve kıyafetleri benimsemek gibi sembolik değişikliklere uğradı. Özellikle törenin cinsiyet, sosyal statü ve tarihsel bağlam gibi faktörlere bağlı olarak biçim ve önem açısından farklılık gösterdiği görüldü.
Heian döneminde (MS 794-1185) genpuku, özellikle aristokrat seçkinler arasında hakim olmaya devam etti. Bu törenler, bireylere mahkeme pozisyonlarına erişim ve toplumsal tanınma olanağı tanıyan çok önemli anlardı. Özellikle erkek çocuklar arasında yetişkinliğe hazırlık süreci, saray görgü kuralları, becerileri ve gelenekleri konusunda sıkı bir eğitimi içeriyordu.
12. yüzyılın sonlarında samuray sınıfının ortaya çıkışıyla birlikte genpuku ritüelleri bu savaşçı kastına da yayıldı. Samuray gençleri için tören, yalnızca yetişkin sorumluluklarının üstlenilmesinin değil, aynı zamanda onların askeri görevlere ve toplumsal rollere hazır olduklarını simgeleyen kılıç ve zırhların alınmasına da işaret ediyordu. Zamanla genpuku'nun meydana geldiği yaş, sosyal istikrar ve askerlik hizmeti ihtiyacı gibi faktörlerden etkilenerek dalgalandı.
Muromachi dönemi (1338-1573), genpuku'nun aristokrasinin ötesine geçerek alt sosyal sınıflardan kadın ve erkekleri kapsayacak şekilde yayılmasına tanık oldu. Mesleki roller ve çıraklık yetişkinliğe geçişin ayrılmaz bir parçası haline geldiğinden, bu genişleme değişen toplumsal dinamikleri yansıtıyordu.
İkinci Dünya Savaşı'nın sonrasına hızla ilerleyince, Çağın Gelişi Töreni'nin modern yinelemesi umutsuzluğun küllerinden ortaya çıktı. 1946'da Saitama Eyaleti, Warabi Kasabasındaki Gençlik Festivali Japonya'nın geleceği için bir umut ışığı olarak hizmet etti. Bu olaydan ilham alan Japon hükümeti, 1949'da gençlerin yetişkin yaşamlarına başlamalarını kutlamak ve teşvik etmek amacıyla 15 Ocak'ı Erişilme Günü olarak belirledi.
Ulusal Bayramlar Kanununda daha sonra yapılan değişiklikler (örneğin 2000 yılında Ocak ayının ikinci Pazartesi gününe kaydırılması), tatilin yaygın şekilde kutlanmasını sağlamıştır. Bununla birlikte, Japonya'nın azalan doğum oranı ve değişen yetişkinlik algıları da dahil olmak üzere toplumsal değişiklikler, geleneğin sürekliliğine yönelik zorluklar yarattı.
Üstelik 2018'de yetişkinlik yaşının düşürülmesi, tatilin geleneksel kıyafetlerin giyilmesi gibi kültürel uygulamalar üzerindeki önemi ve etkisi konusunda tartışmalara yol açtı. Bu zorluklara rağmen, Yetişkinliğe Dönüş Günü, gençlikten yetişkinliğe giden yolculuğu ve geleceğin vaadini kutlamak için nesilleri birleştiren değerli bir etkinlik olmaya devam ediyor.
Bakan Narihira'nın Yetişkinliğe Dönüşü, Chokosai Eisho, Japonya, Edo dönemi (1615–1868), c. 1790'lar. Tahta baskı; kağıt üzerinde mürekkep ve renkli, Honolulu Sanat Müzesi, © Chokosai Eisho, Wikipedia aracılığıyla
Seijin No Hi'deki Temalar ve Semboller
Geleneksel Kıyafet : Seijin No Hi kutlamalarının ana teması, katılımcılar tarafından giyilen, hem kültürel mirası hem de bireysel ifadeyi yansıtan kıyafetlerdir. Erkekler genellikle zarafet ve olgunluk duygusunu temsil eden koyu renkli montsuki-haori-hakama topluluğu gibi resmi geleneksel kıyafetleri tercih ederler. Öte yandan kadınlar genellikle kadınlığı ve zarafeti simgeleyen homongi desenleriyle süslenmiş kürk giyerler.
Geçiş Ayinleri : Seijin No Merhaba törenleri, ergenliğin sonunu ve yetişkin sorumluluklarının başlangıcını işaret eden önemli bir geçiş törenini temsil eder. Etkinlik sırasında gerçekleştirilen, hükümet yetkililerinin konuşmaları ve hatıra hediyelerinin sunulması gibi ritüeller, bireylerin toplumsal olarak olgun yetişkinler olarak tanınmasının altını çiziyor.
Topluluk ve Kimlik : Seijin No Hi kutlaması, katılımcılar arasında topluluk ve aidiyet duygusunu teşvik eder. Genç yetişkinler tören için yerel şehir ofislerinde veya okul spor salonlarında bir araya gelirken, bireysel farklılıkları aşan kolektif bir deneyimi paylaşıyorlar. Etkinlik, Japon toplumunu birbirine bağlayan ortak değerleri ve gelenekleri hatırlatarak kimlik ve birlik duygusunu güçlendiriyor.
Kültürel Evrim ve Uyum : Seijin No Hi törenleri, kökleri geleneklere dayanmakla birlikte aynı zamanda modern Japonya'nın gelişen kültürel manzarasını da yansıtır. Batı resmi kıyafetlerinin geleneksel kıyafetlerin yanına dahil edilmesi, küreselleşmenin ve değişen moda trendlerinin etkisini vurguluyor. Dahası, törenin bölgesel farklılıklara ve çeşitli uygunluk kriterlerine uyum sağlayacak şekilde uyarlanması, Japonya'nın kapsayıcılık ve kültürel çeşitliliğe olan bağlılığını gösteriyor.
Ekonomik ve Sosyal Dinamikler : Seijin No Hi kutlamalarının özellikle moda, güzellik ve fotoğrafçılıkla ilgili endüstriler açısından önemli ekonomik etkileri vardır. Resmi kıyafetlere, makyaj hizmetlerine ve hatıra fotoğraflarına olan talep, işletmelerin gelişmesi ve yenilik yapması için fırsatlar yaratıyor. Ancak etkinliğin ticarileşmesi, özellikle genç katılımcılar için erişilebilirlik ve karşılanabilirlik konusunda endişeleri de artırıyor.
Nesil Perspektifleri : Seijin No Hi törenleri nesiller arasında farklı bakış açılarını uyandırır ve değişen toplumsal değerleri ve tutumları yansıtır. Daha yaşlı nesiller etkinliği kültürel öneme sahip ciddi bir gelenek olarak görebilirken, genç katılımcılar bunu bir sosyal toplantı veya moda etkinliği olarak algılayabilir.
Seijin Sanatta Merhaba Yok
Çağdaş sanatçılar, çalışmalarında sıklıkla Seijin No Hi'nin temalarını ve sembolizmini keşfederek gelenek, kimlik ve toplumsal değişim üzerine benzersiz bakış açıları sunuyor. Bazı sanatçılar geleneksel kıyafetleri ve ritüelleri yeniden tasarlayarak cinsiyet normlarına ve kültürel beklentilere meydan okuyor. Diğerleri ise Seijin No Hi'yi küreselleşme, tüketicilik ve gelenek ile modernitenin kesişimi gibi daha geniş konuları incelemek için bir mercek olarak kullanıyor. Bu yaratıcılar sanatlarında Seijin No Hi ile etkileşim kurarak kültürel miras, bireysel ifade ve Japon toplumunun gelişen dinamikleri hakkında süregelen tartışmalara katkıda bulunuyorlar.
Jūnihitoe giyen saray hanımları, Genji monogatari'den görüntü, Vikipedi aracılığıyla
Resmi olarak itsutsuginu-karaginu-mo olarak bilinen İngilizce jūnihitoe veya 'on iki katman', Heian döneminden kalma ve Japon İmparatorluk Sarayı'ndaki soylu kadınlar ve nedimeler tarafından giyilen resmi saray kıyafeti tarzını temsil eder. Birbiri üzerine katlanmış çok sayıda kimono benzeri bornozdan oluşan dış giysiler, hitoe olarak bilinen alttaki katmanları ortaya çıkarmak için daha büyük ve daha ince kesilmiştir ve en içteki kosode adı verilen bornoz, cilde karşı iç çamaşırı görevi görmektedir. Hakama'nın ek iç çamaşırı olarak eşlik ettiği bu katmanlar zamanla dış giyime, kosode ise günümüz kimonosuna dönüştü. İsmine rağmen jūnihitoe'nin katman sayısı değişiyordu; obi kemerleri ve paltolar gibi aksesuarlar resmiyete katkıda bulunuyordu. Heian dönemi saray kıyafetleri aynı zamanda kasane no irome olarak bilinen ve her biri mevsimlerle ilişkilendirilen katmanlı kombinasyonlarda yansıtılan renk sembolizmini de vurguluyordu. Popülaritesi Kamakura döneminde azalmış olsa da, jūnihitoe hala önemini koruyor ve hala Japonya İmparatorluk Evi üyeleri tarafından önemli durumlarda giyiliyor.
Gazbok, Güzel Japon , 2022
Gazkob'un Güzel Japonca eserinde sanatçı, Heian döneminde soylu kadınların giydiği jūnihitoe'yi hatırlatan geleneksel kıyafetlerin yaratılışını tasvir ediyor. Japon geleneğine gömülü tarih ve kültür katmanlarını simgeleyen giysinin karmaşık katmanları, kalemle kağıt üzerinde sevgiyle yeniden yaratılıyor.
Brandon Borgelt, Samuray 'Ronin' Bronz Heykeli , 2021
Brandon Borgelt'in Samuray 'Ronin' Bronz Heykeli ise Japon mirasıyla derinden iç içe geçmiş bir sembol olan samurayın yeniden yorumunu sunuyor. Heykel, bir samurayın metanetli tavrını ve heybetli varlığını temsil ederken, aynı zamanda iç gözlem ve dönüşüm unsurlarını da tanıtıyor. Samurayın parçalanan formu, Seijin No Hi gibi reşit olma ritüelleriyle sıklıkla ilişkilendirilen yeniden değerlendirme ve benlik kavramı temasını yansıtarak gelenekten bir kopuşu akla getiriyor.
Japonya'daki Yetişkinliğe Dönüş Günü (Seijin no Hi), ülkenin zengin kültürel mirasının ve değişen zamanlara uyum sağlama yeteneğinin bir kanıtıdır. Kökeni Nara ve Heian dönemlerindeki Genpuku gibi eski ayinlerden gelen modern kutlama, Japonya'nın gelişen sosyal yapılarını ve değerlerini yansıtıyor. Düşen doğum oranları ve değişen yetişkinlik algıları gibi zorluklarla karşı karşıya olmasına rağmen Seijin no Hi, gençlikten olgunluğa giden yolculuğu kutlamak için nesilleri birleştiren değerli bir etkinlik olmaya devam ediyor. Gelenek, kimlik ve toplumsal değişim temaları aracılığıyla hem Genpuku gibi tarihi ritüeller hem de Seijin no Hi'nin çağdaş kutlamaları, Japon toplumunu şekillendirmede kültürel geçiş törenlerinin kalıcı önemini vurguluyor. Ek olarak, Gazkob'un Güzel Japon ve Brandon Borgelt'in Samuray 'Ronin' Bronz Heykeli gibi çağdaş sanat eserleri gelenek, kimlik ve toplumsal değişim üzerine perspektifler sunarak Seijin no Hi'yi çevreleyen diyaloğu ve bunun modern Japonya'daki kültürel ilgisini daha da zenginleştiriyor.
Selena Mattei