Belangrijkste punten:
Innovatief materiaalgebruik: Stingels werk daagt de traditionele schilderkunst uit door alledaagse materialen zoals piepschuim, tapijt en gegoten polyurethaan te gebruiken om gestructureerde, bewerkte oppervlakken te creëren.
Vroege herkenning en technieken: Hij verwierf bekendheid in de late jaren 1980 met zijn monochrome zilverkleurige schilderijen, die hij later ontwikkelde tot levendige, abstracte composities waarbij hij gebruikmaakte van gelaagde verf en gaastechnieken.
Immersieve installaties: In de jaren 1990 en 2000 transformeerde Stingel galerieruimtes met tapijten en metalen panelen, waardoor het publiek werd uitgenodigd tot interactie en de grenzen tussen kunst en architectuur vervaagden.
Portretkunst en fotografie: Sinds 2005 maakt Stingel portretten op basis van foto's van andere kunstenaars. Hij onderzoekt identiteit en emotie via zelfportretten in grijstinten en abstracte werken.
Succes op de markt en bij critici: zijn retrospectieven in belangrijke musea en recordbrekende veilingverkopen benadrukken Stingels impact en erkenning in de hedendaagse kunstwereld.
Rudolf Stingel, geboren in 1956, is een kunstenaar die momenteel in New York City woont.
Stingels werk, oorspronkelijk afkomstig uit Merano, Italië, nodigt kijkers uit om in gesprek te gaan over hoe zij kunst ervaren. Door middel van conceptuele schilderkunst en installaties onderzoekt hij het creatieve proces zelf. Hij gebruikt vaak alledaagse materialen zoals piepschuim, tapijt en gegoten polyurethaan om zijn werken te bouwen, die geworteld zijn in een sterk conceptueel kader dat traditionele ideeën over schilderkunst ter discussie stelt. Zijn tweedimensionale werken hebben vaak oppervlakken die gesneden, geperst of ingedeukt zijn, waardoor de manipulatie van industriële materialen door de kunstenaar duidelijk zichtbaar is. Stingel verdeelt zijn tijd tussen New York en Merano.
Rudolf Stingel: textuur, ruimte en participatie in hedendaagse kunst opnieuw uitvinden
Rudolf Stingel trok eind jaren tachtig voor het eerst de aandacht met zijn monochrome schilderijen – zilverachtige oppervlakken subtiel doordrenkt met rode, gele of blauwe ondertonen, gemaakt tussen 1987 en 1994. In de jaren negentig evolueerden zijn abstracte werken naar levendige composities waarbij olieverf in heldere, zuivere kleuren rijkelijk werd gedruppeld, geperst en over zwarte achtergronden werd gesmeerd. Zijn techniek begon vaak met dikke lagen gekleurde verf die op doek werden aangebracht, met gaas werden bedekt en vervolgens met zilververf werden bespoten. Wanneer het gaas werd verwijderd, kwamen er rijk getextureerde, gepatroneerde oppervlakken tevoorschijn.
In deze periode maakte Stingel ook een reeks werken op papier, waarbij hij olieverf en emailverf aanbracht via tule-schermen. Zo ontstonden monochrome, getextureerde schilderijen zoals zijn 'Untitled' uit 1998. Op de Biënnale van Venetië in 1989 daagde hij de traditionele opvattingen over artistieke productie uit door een meertalige doe-het-zelfhandleiding te publiceren, waarmee hij anderen in staat stelde zijn abstracte schildertechniek na te bootsen met behulp van duidelijke instructies.
Begin jaren negentig breidde Stingel zijn werk uit naar beeldhouwkunst met doorschijnende radiatoren van gegoten hars, doordrenkt met oranje acrylverf. Door hun gloeiende, marmerachtige uiterlijk vervaagde de grens tussen functionele objecten en kunst. Tegelijkertijd begon hij tentoonstellingsruimtes te transformeren met locatiegebonden installaties: hij bedekte muren en vloeren met monochrome of gewaagde patronen, waardoor architectuur in feite zelf een schilderij werd. Bekende voorbeelden zijn zijn weelderige oranje tapijt op de Biënnale van Venetië in 1993 en de enorme roze-blauwe bloementapijten in Grand Central Terminal en het Walker Art Center in 2004.
Stingels meeslepende installaties nodigden vaak uit tot interactie met het publiek. Zo bekleedde hij tijdens de Biënnale van Venetië in 2003 en zijn retrospectief in 2007 in het Museum of Contemporary Art in Chicago en het Whitney Museum de galeriewanden met reflecterende metalen isolatiepanelen en moedigde hij bezoekers aan om deze vrij te markeren. Zo democratiseerde hij de creatieve daad en vervaagde de grens tussen kunstenaar en toeschouwer.
Ook zijn schilderproces omarmde performativiteit, wat blijkt uit zijn werken die hij maakte door over met lak doordrenkte piepschuimvloeren te lopen, waarbij het materiaal smolt en voetafdrukken achterliet die het kunstwerk zelf werden - gepresenteerd als monumentale panelen.
Vanaf 2005 begon Stingel aan een reeks portretschilderijen gebaseerd op foto's van andere kunstenaars, waaronder een reeks zelfportretten in grijstinten, geïnspireerd op beelden van Sam Samore. Deze portretten weerspiegelen verschillende levensfasen en emotionele toestanden, afgewisseld met grote abstracte doeken die de sporen van tijd en atelieractiviteit nabootsen.
Zijn latere werk omvat enorme landschapsschilderijen geïnspireerd op vintage zwart-witfoto's van zijn geboortestreek Merano, tentoongesteld in de tentoonstelling "Rudolf Stingel. LIVE" uit 2010 in de Neue Nationalgalerie in Berlijn.
Stingel heeft ook met de hedendaagse kunstenaar Urs Fischer samengewerkt aan verschillende projecten, waardoor zijn betrokkenheid bij de kruising van kunst, proces en ruimte verder is uitgebreid.
Tentoonstellingen in de schijnwerpers: museummijlpalen van Rudolf Stingel
Rudolf Stingel maakte furore met zijn deelname aan de Biënnales van Venetië in 1999 en 2003. Zijn overzichtstentoonstelling Rudolf Stingel , die halverwege zijn carrière plaatsvond, was een groot evenement georganiseerd door het Museum of Contemporary Art (MCA) in Chicago en werd later in 2007 tentoongesteld in het Whitney Museum of American Art in New York. Voor zijn eerste solotentoonstelling in de VS transformeerde Stingel het drie verdiepingen tellende atrium van het MCA en een Whitney-galerie met een meeslepende installatie bekleed met aluminium oppervlakken, compleet met een hangende, sierlijke kroonluchter. Bezoekers werden aangemoedigd hun stempel te drukken door berichten en tekeningen in de zachte wanden te krassen, wat de tentoonstelling tot een interactieve ervaring maakte.
Marktgroei: hoe Stingels kunst nieuwe hoogten bereikte
Na zijn Whitney-tentoonstelling in 2007 schoot Stingels marktwaarde omhoog. Een opvallend hoogtepunt was de verkoop van een groot stuk piepschuim voor $ 1,9 miljoen bij Phillips de Pury & Company. Tussen 2007 en 2009 werden meer dan 56 van zijn werken geveild – meer dan het dubbele van het totaal in het voorgaande decennium. Op een veiling bij Christie's in New York in 2015 werd zijn zilveren schilderij Untitled (1993) geveild voor bijna $ 4,8 miljoen. In 2017 vestigde zijn werk Untitled (for Sam) een persoonlijk veilingrecord met een opbrengst van meer dan $ 10,5 miljoen op de veiling van Christie's Post-War and Contemporary Art.
Lof en prijzen: een viering van de impact van Stingel
In 2008 kreeg Stingel nationale erkenning met een tweede prijs van de Amerikaanse Art Critics Association voor beste monografische museumtentoonstelling van het seizoen 2006-2007, hetgeen zijn belangrijke bijdrage aan de hedendaagse kunst onderstreepte.
Veelgestelde vragen
V1: Welke materialen gebruikt Rudolf Stingel doorgaans in zijn kunstwerken?
A1: Stingel werkt vaak met onconventionele materialen zoals piepschuim, tapijt, gegoten polyurethaan, olieverf, emaille en metallic spuitverf. Zijn aanpak legt de nadruk op textuur en oppervlaktemanipulatie.
V2: Hoe betrekt Stingel het publiek bij zijn installaties?
A2: Veel van Stingels installaties nodigen bezoekers uit tot interactie met het kunstwerk, bijvoorbeeld door krassen of markeringen aan te brengen op reflecterende muren, waardoor de grens tussen kunstenaar en publiek vervaagt.
V3: Welke thema's onderzoekt Stingel in zijn kunst?
A3: Zijn werk onderzoekt perceptie, het creatieve proces, de relatie tussen schilderkunst en ruimte, identiteit en de rol van tijd en geheugen.
V4: Waar heeft Rudolf Stingel zijn werk tentoongesteld?
A4: Hij nam deel aan grote internationale tentoonstellingen, waaronder de Biënnale van Venetië (1999, 2003), en had retrospectieven in het Museum of Contemporary Art in Chicago en het Whitney Museum of American Art in New York.
V5: Wat is opvallend aan het marktsucces van Stingel?
A5: Sinds zijn Whitney-tentoonstelling in 2007 zijn de veilingprijzen van Stingel enorm gestegen. Sommige werken werden voor meer dan 10 miljoen dollar verkocht, wat zijn aanzienlijke status op de markt voor hedendaagse kunst weerspiegelt.
Selena Mattei
