Ο Miquel Barceló είναι ηγετική φυσιογνωμία στη σύγχρονη ισπανική τέχνη, γνωστός για την καινοτόμο χρήση διαφορετικών υλικών και την ξεχωριστή του ικανότητα να συλλαμβάνει τις πρωταρχικές δυνάμεις της φύσης και τα ανθρώπινα συναισθήματα. Το έργο του εκτείνεται σε ποικίλα μέσα, συμπεριλαμβανομένης της ζωγραφικής, της κεραμικής και της γλυπτικής, συχνά συνδυάζοντας το αφηρημένο και το εικονιστικό με τρόπους που αμφισβητούν τα παραδοσιακά όρια. Η εκφραστική, ακατέργαστη ενέργεια και η υφή του πολυπλοκότητα τον καθιστούν έναν από τους πιο σημαντικούς καλλιτέχνες της γενιάς του.
Βιογραφία
Ο Miquel Barceló, γεννημένος στις 8 Ιανουαρίου 1957, στο Felanitx της Μαγιόρκα, είναι Ισπανός καλλιτέχνης που συνδέεται στενά με τον νεοεξπρεσιονισμό. Η πρώιμη καλλιτεχνική του ανάπτυξη ξεκίνησε με σπουδές στη Σχολή Τεχνών και Χειροτεχνίας στην Πάλμα από το 1972 έως το 1973, και για λίγο στη Σχολή Καλών Τεχνών του Sant Jordi στη Βαρκελώνη το 1974. Ωστόσο, άφησε τις σπουδές του μετά από λίγους μόνο μήνες. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, ασχολήθηκε με το "Taller Llunàtic", μια πρωτοποριακή ομάδα εννοιολογικής τέχνης στη Μαγιόρκα, συμμετέχοντας στις δράσεις διαμαρτυρίας τους και συνεισφέροντας στο καλλιτεχνικό τους περιοδικό Neon de Suro (εκδόθηκε από το 1957 έως το 1982).
Το 1975, ο Barceló πραγματοποίησε την πρώτη του ατομική έκθεση στο Μουσείο της Πάλμα. Τα πρώτα έργα του επηρεάστηκαν από την Avant-garde, την Art Brut και τον Αμερικανικό Αφηρημένο Εξπρεσιονισμό, ιδιαίτερα από τον Τζάκσον Πόλοκ. Βρήκε επίσης έμπνευση στα μπαρόκ έργα των Velázquez, Tintoretto και Rembrandt. Ο Jean Dubuffet, βασικό πρόσωπο του Art Brut, ενέπνευσε περαιτέρω την πειραματική προσέγγιση της τέχνης του Barceló.
Κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1980, ο Barceló ταξίδεψε εκτενώς σε όλη την Ευρώπη, τις Ηνωμένες Πολιτείες και τη Δυτική Αφρική, αντλώντας ιδιαίτερη επιρροή από τον πολιτισμό και τα τοπία της Δυτικής Αφρικής. Συχνά επέστρεφε στο Παρίσι, που έγινε το δεύτερο σπίτι του, όπου ίδρυσε ένα στούντιο. Η διεθνής του φήμη εδραιώθηκε μετά τη συμμετοχή του στην Documenta 7 στο Κάσελ της Γερμανίας το 1982.
Το 1983, πέρασε πέντε μήνες στη Νάπολη, όπου δημιούργησε έργα με ηφαιστειακή στάχτη για μια έκθεση στο ατελιέ του Lucio Amelio. Συνέβαλε επίσης ένα σημαντικό κομμάτι στη συλλογή «Terrae Motus», που ξεκίνησε μετά τον σεισμό της δεκαετίας του 1980 στη Νάπολη. Το έργο του L'ombra che trema (Η τρέμουσα σκιά), που εκτίθεται επί του παρόντος στο Βασιλικό Παλάτι της Καζέρτα, περιγράφηκε από τον Μπαρσελό ως αυτοπροσωπογραφία που αντιπροσωπεύει τόσο μια αντανάκλαση όσο και την καταστροφή της τάξης.
Τα επιτεύγματα του Barceló συνέχισαν να συσσωρεύονται, λαμβάνοντας το Εθνικό Βραβείο Πλαστικών Τεχνών της Ισπανίας το 1986. Το 1990, σχεδίασε κοστούμια και σκηνικά για την όπερα El retablo de maese Pedro του Manuel de Falla στην Opéra-Comique στο Παρίσι. Το 2004, έγινε ο πρώτος εν ζωή σύγχρονος καλλιτέχνης που εκθέτει στο Λούβρο στο Παρίσι, παρουσιάζοντας τις ακουαρέλες του που εικονογραφούν τη Θεία Κωμωδία του Δάντη. Την ίδια χρονιά, άρχισε να εργάζεται στη διακόσμηση από τερακότα του παρεκκλησίου του Sant Pere του καθεδρικού ναού της Πάλμα, βασισμένη στο θαύμα του πολλαπλασιασμού του ψωμιού και των ψαριών.
Ένα από τα σημαντικότερα δημόσια έργα του Barceló αποκαλύφθηκε το 2008 στο Παλάτι των Ηνωμένων Εθνών της Γενεύης. Δημιούργησε μια τεράστια γλυπτική εγκατάσταση 1.500 τετραγωνικών μέτρων στη θολωτή οροφή του νεόδμητου Επιμελητηρίου XX, γνωστή ως Αίθουσα Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και Συμμαχίας Πολιτισμών. Το έργο τέχνης περιλαμβάνει πολύχρωμους σταλακτίτες, σχηματισμένους με 100 τόνους μπογιάς που φαίνεται να στάζουν από την οροφή.
Στον ακαδημαϊκό χώρο, ο Barceló προσκλήθηκε να διδάξει ένα εργαστήριο στην École Nationale Supérieure d'Architecture de Versailles το 2010. Τα έργα τέχνης του —που εκτείνονται σε πίνακες, σχέδια, γλυπτά και κεραμικά— συνεχίζουν να εκπροσωπούνται από εξέχουσες γκαλερί όπως Tobiaseller Μοντέρνα Τέχνη στη Ζυρίχη, Galerie Bruno Bischofberger στη Ζυρίχη και Acquavella Galleries στη Νέα Υόρκη.
Το 2017, ο Barceló εξελέγη Αντιπρόεδρος της CISAC στη Γενική Συνέλευση του οργανισμού στη Λισαβόνα. Την ίδια χρονιά, αναγορεύτηκε επίτιμος διδάκτορας από το Πανεπιστήμιο της Σαλαμάνκα, για τον εορτασμό της 800ης επετείου του.
Τα έργα του Barceló είναι γνωστά για τους μεγάλους, παραστατικούς καμβάδες τους, που συχνά απεικονίζουν ζώα με εξαιρετικά εκφραστικό ύφος, επηρεασμένοι από καλλιτέχνες όπως ο Joan Miró, ο Antoni Tàpies και ο Jackson Pollock. Με τον καιρό, το έργο του έχει εξελιχθεί, με τη φύση και τα τοπία να γίνονται εξέχοντα θέματα, ιδιαίτερα μετά τα ταξίδια του στη Δυτική Αφρική. Τα μεταγενέστερα έργα του διερευνούν περισσότερες διανοητικές και αφηρημένες ιδέες, συμπεριλαμβανομένης της ανακαίνισης του 2007 του Παρεκκλησίου των Αγίων του Καθεδρικού Ναού της Μαγιόρκα, η οποία ενσωματώνει θέματα ξηράς και θάλασσας.
Το καλλιτεχνικό ρεπερτόριο του Barceló επεκτείνεται στη λογοτεχνία, όπου έχει εικονογραφήσει βιβλία, συμπεριλαμβανομένης της Θείας Κωμωδίας , και γράφει συχνά τους προλόγους για τους καταλόγους των εκθέσεων του. Ένα αξιοσημείωτο έργο, το Aurea Dicta , είναι ένα βιβλίο περιορισμένης έκδοσης που περιλαμβάνει 120 πρωτότυπα έργα τέχνης του. Το έργο του συνέχισε να εξελίσσεται, αντανακλώντας το βαθύ ενδιαφέρον για τη φύση, το πέρασμα του χρόνου και τις απαρχές της ζωής.
Στυλ, κίνηση και θέματα
Αν και συχνά συνδέεται με τον νεοεξπρεσιονισμό, το έργο του Barceló αντιστέκεται στην εύκολη κατηγοριοποίηση. Οι πίνακες και τα γλυπτά του συχνά εξερευνούν θέματα φθοράς, μεταμόρφωσης και του φυσικού κόσμου. Είναι ιδιαίτερα γνωστός για τη χρήση του impasto και των αντισυμβατικών υλικών όπως η λάσπη και η άμμος, που δίνουν στο έργο του μια απτική, γλυπτική ποιότητα. Η θεματολογία του ποικίλλει από τοπία και θαλάσσια ζωή μέχρι ταυρομαχίες και ανθρώπινες φιγούρες, όλα απεικονισμένα με μια σπλαχνική ένταση.
Διάσημα Έργα
Ένα από τα πιο εμβληματικά έργα του Barceló είναι το ανώτατο όριο της Αίθουσας Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και Συμμαχίας Πολιτισμών στα Ηνωμένα Έθνη στη Γενεύη. Αυτή η μνημειακή εγκατάσταση, που αποτελείται από 35 τόνους πολύχρωμους σταλακτίτες, είναι μια εντυπωσιακή εξερεύνηση της βαρύτητας και του διαστήματος. Ένα άλλο σημαντικό κομμάτι είναι η κεραμική τοιχογραφία του στο παρεκκλήσι του Sant Pere στον καθεδρικό ναό της Πάλμα, που απεικονίζει το βιβλικό θαύμα των ψωμιών και των ψαριών.
Εκθέσεις και Αγορά Τέχνης
Το έργο του Barceló έχει εκτεθεί σε μερικά από τα πιο αναγνωρισμένα ιδρύματα, όπως το Μουσείο Guggenheim του Μπιλμπάο, το Λούβρο στο Παρίσι και η Μπιενάλε της Βενετίας. Οι ακουαρέλες του στη Θεία Κωμωδία του Δάντη, που παρουσιάστηκαν στο Λούβρο το 2004, τον έκαναν τον νεότερο καλλιτέχνη που πραγματοποίησε ποτέ ατομική έκθεση εκεί. Στην αγορά τέχνης, τα έργα του έχουν υψηλές τιμές, με το "Faena de muleta" να πωλείται για 6,5 εκατομμύρια δολάρια το 2011.
Καλλιτέχνες εμπνευσμένοι από τον Barceló
Ο ατρόμητος πειραματισμός του Barceló με την υφή και τα υλικά έχει εμπνεύσει μια νέα γενιά καλλιτεχνών, ιδιαίτερα όσους ενδιαφέρονται για περιβαλλοντικά θέματα και τη χρήση φυσικών υλικών. Η ικανότητά του να συνδυάζει την αφαίρεση με τη βαθιά σύνδεση με τον τόπο τον έχει κάνει αναφορά για πολλούς νέους σύγχρονους καλλιτέχνες που εργάζονται στην Ισπανία, τη Γαλλία και όχι μόνο.
Ελάχιστα γνωστά γεγονότα
Μια συναρπαστική πτυχή της καριέρας του Barceló είναι η ισχυρή σύνδεση του με την Αφρική, ειδικά το Μάλι, όπου ίδρυσε ένα στούντιο στα τέλη της δεκαετίας του 1980. Ο χρόνος του στο Μάλι επηρέασε όχι μόνο τη θεματολογία του αλλά και την επιλογή των υλικών του, ενσωματώνοντας γήινους τόνους και φυσικές χρωστικές στη δουλειά του. Επιπλέον, παρά τη διεθνή του φήμη, ο Barceló συνεχίζει να διατηρεί μια βαθιά, προσωπική σύνδεση με τη Μαγιόρκα, όπου συχνά υποχωρεί για να επικεντρωθεί στην τέχνη του.
Πρόσθετες πηγές για τον Καλλιτέχνη
Το Biografías y Vidas παρέχει μια λεπτομερή βιογραφία του Miquel Barceló, καλύπτοντας την καλλιτεχνική του καριέρα και μεγάλες εκθέσεις. Αυτή η πηγή προσφέρει μια περιεκτική επισκόπηση της ζωής και του έργου του, την οποία συμβουλευτείτε στις 20 Ιουνίου 2018.
Το El Periódico ανέφερε στις 29 Ιουνίου 2011, για την πώληση ενός από τους πίνακες του Barceló για 4,4 εκατομμύρια ευρώ σε δημοπρασία στο Λονδίνο. Αυτή η είδηση αναδεικνύει τη σημαντική χρηματιστηριακή του αξία.
Η École Nationale Supérieure d'Architecture de Versailles παρουσίασε τον Barceló σε ένα εργαστήριο, σύμφωνα με τον επίσημο ιστότοπό τους (διαβούλευση στις 19 Ιανουαρίου 2019), παρουσιάζοντας τη συμμετοχή του σε αρχιτεκτονικές και εκπαιδευτικές πρωτοβουλίες.
Το El País δημοσίευσε ένα άρθρο στις 23 Σεπτεμβρίου 2017, από τον Borja Hermoso, με τίτλο «Miquel Barceló y el arte 'inútil». Αυτό το άρθρο προσφέρει πληροφορίες για τη φιλοσοφία και την προσέγγιση του Barceló στην τέχνη, συζητώντας την έννοια της τέχνης πέρα από τη λειτουργικότητα.
Η La Vanguardia (25 Ιανουαρίου 2013) ανέφερε την έκθεση του Barceló στη Galería Elvira González, όπου χρησιμοποίησε πηλό στα έργα τέχνης του, δίνοντας έμφαση στην καινοτόμο χρήση υλικών. Η πρόσβαση σε αυτό έγινε στις 2 Αυγούστου 2017.
Το Boletín Official del Estado ανέφερε τον Barceló σε μια εντολή (CUD/1292/2019) που του απονέμει το βραβείο Καλύτερων Δημοσιευμένων Βιβλίων 2019 για το έτος 2018, το οποίο συμβουλευόταν στις 6 Απριλίου 2023. Αυτό υπογραμμίζει τη συμβολή του στη λογοτεχνία και τις καλλιτεχνικές εκδόσεις.
Η μοναδική προσέγγιση του Miquel Barceló στην τέχνη, που χαρακτηρίζεται από ένα μείγμα αφαίρεσης, πειραματισμού υλικού και βαθιάς σύνδεσης με το περιβάλλον του, έχει εδραιώσει την ιδιότητά του ως ενός από τους σημαντικότερους σύγχρονους καλλιτέχνες. Τα έργα του, από την τεράστια νωπογραφία στα Ηνωμένα Έθνη μέχρι τα οικεία αφρικανικής έμπνευσης σχέδιά του, προσφέρουν μια ισχυρή εξερεύνηση της φύσης, της ζωής και της ανθρώπινης εμπειρίας, συνεχίζοντας να εμπνέουν τόσο καλλιτέχνες όσο και λάτρεις της τέχνης σε όλο τον κόσμο
Selena Mattei
| ArtMajeur Magazine
