Geesje Kwak (2021) (2021) Schilderij door Corné Akkers

Abstraheren in olie

Na het succes van mijn eerste tekening besloot ik Geesje Kwak nog verder geometrisch te ontleden. Het is toch in de eerste plaats een ode aan de abstractie in de Japanse kunst. Nadat ik het schilderij had afgetrapt, besefte ik dat het ook een ander doel moest dienen. Dat was om het abstracte als realistisch door te geven. Hoewel het schilderij realisme uitstraalt, is het abstracter dan het doorlaat. Bent u het eens?

Oude Meester allure

Van het een kwam het ander. De stijve vlaktes deden me een beetje denken aan de stijve uitstraling van portretten gemaakt door de Vlaamse Primitieven. Deze laatste heeft echter vlaktes gladgestreken en vervolgens rond geschilderd. Toch wilde ik de allure van een oude meester verkrijgen, ook al houd ik niet zo van die kwalificatie. Ik vind het altijd een beetje raar klinken. Ik heb alleen betrekking op oude meesters vanwege mijn liefde voor verfijnde technieken en gevoel voor subtiele en weelderige texturen. Mijn bijdrage zou zijn om alles wat ik leuk vind in de mix te stoppen. Zo gebeurde het dat aspecten van het kubisme, het impressionisme, het realisme en zelfs het surrealisme in deze olie samenkwamen.

Een fetisj voor satijn?

Als ik aan een nieuw project begin, loop ik al snel over van de ideeën door het associatieproces. Uiteraard zijn velen van hen geïnspireerd door vele artiesten vóór mij, zoals Gabriël Metsu. In het Mauritshuis in de tentoonstelling ‘Hollandse Meesters uit Britse Landhuizen’ zag ik een paar van zijn schilderijen. Ik moet toegeven dat ik een beetje jaloers ben op zijn satijnbehandeling. Ik heb toevallig een serie interferentieverven van Williamsburg. Niet dat ik ze vaak heb gebruikt, zeker nu was het de tijd om dat te doen. Tijd voor wat serieuze bling-bling en draag mijn steentje bij in satijnen afbeeldingen.

Vermeer komt binnen

Over inspiratiebronnen gesproken: het tapijt is ook een eerbetoon aan Johannes Vermeers weergave van wandtapijten, zoals in ‘A Girl Asleep’. Toen ik verschillende tapijten bestudeerde, viel het mij op dat er harige tapijten zijn en tapijten die er vierkant geknoopt uitzien. Een perfecte reden om de knopen een beetje te overdrijven om zo aan te sluiten bij de licht kubistische styling. Het tapijt lijkt daardoor meer op een tapijt uit het Teyler Museum dan op het tapijt van Vermeer. Ik was daar vanwege de Constable-tentoonstelling. Ik heb het tapijt robuust gehouden om het te laten contrasteren met het fijne kimonoborduurwerk. De onverzadigde bruine Engelse en Venetiaanse rode tinten contrasteren met de meer verzadigde kleuren in het gewaad. De achterkamer is overigens gemodelleerd naar het eerder genoemde kunstwerk van Vermeer. Een van mijn favorieten.

Een olie borduren

De suggestie van gestikte bloesempatronen kwam laat in het spel. Op een avond zag ik een video van een tentoonstelling van alle Kimono-meisjes van Breitner in Museum Twenthe. Mijn vermoeden van een kimono-uiterlijk was helemaal verkeerd! Misschien zijn er moderne kimono-motieven geschilderd, maar in de tijd van Breitner zouden ze duur zijn geweest door het uitgebreide borduurwerk. Dat was voor mij een tegenvaller, want ik wilde het helemaal goed doen. Ik moest experimenteren met verdikkende verf om gestikte draden te suggereren. Ze vertegenwoordigen een abstractie op zichzelf, waardoor de illusie ontstaat van één enkel bloemblad wanneer ze in draden zijn gestapeld. Dus ook al ziet het schilderij er realistisch uit, er zit abstractie in grote en kleine objecten. Misschien is een enkele draad in dit werk een enkele Planck-lengte, ook al gaven ze de kimono samen zijn weelderige uitstraling.

Betreed het ambacht

Toen ik op het toilet een artikel over Jeff Koons las, besefte ik dat ik me niet zo goed kan identificeren met hedendaagse kunst. Ik ben een vakman en houd van technieken, misschien zelfs een moderne prerafaëliet. Maar het idee dat in het kunstwerk is verwerkt vind ik ook leuk. Waarom zouden we in de moderne kunst niet opnieuw de nadruk leggen op het combineren van beide, zoals modernisten deden? Iets anders dat mij stoort, is dat het tegenwoordig op sociale media zoals Instagram lijkt alsof het allemaal om bling bling draait. Laten we dat nog een keer terugbrengen naar de kunst. Niet het kitschtype maar artistiek goed uitgebalanceerd. Ik hoop dat mensen de moeite die in een echt kunstwerk is gestoken, zullen waarderen. Misschien zullen ducktape en bananen snel genoeg verslijten.


Olieverfschilderij op houten paneel (96,8 x 77 x 0,9 cm)

Kunstenaar: Corné Akkers

Verwante thema's

Geesje KwakBreitnerCubismKimonoJapanese