Lorenza Cavalli: Het verhaal van verhalen uit het verleden

Hoe ben je kunstenaar geworden? Was er een beslissend moment dat uw carrière markeerde en uw artistieke onderzoek beïnvloedde?

Ik had altijd het gevoel dat ik als kunstenaar geboren werd, in plaats van dat ik een kunstenaar werd . Het is ongetwijfeld een leerproces voor mij geweest om dit beroep uit te oefenen en de delicate balans te vinden tussen het creëren en presenteren van werk aan de wereld – een proces dat twintig jaar geleden begon en nog steeds gaande is.

Ik kan zeggen dat ik dit beroep heb kunnen behouden doordat ik, zelfs in de moeilijkste momenten, nooit heb getwijfeld aan het feit dat ik kunstenaar ben en dat dit dus mijn beroep is.

Veel gebeurtenissen hebben mijn reis gevormd. Een van de eerste was mijn besluit om figuratief onderzoek te gaan doen, ondanks het feit dat figuratieve kunst in academische kringen vaak als ‘onvoldoende avant-garde’ werd beschouwd. Een ander belangrijk moment was de omgekeerde overgang – van figuratief naar abstract – ondanks de sterke marktreactie op mijn figuratieve schilderijen van een groep gerenommeerde verzamelaars, die vooral gehecht waren aan mijn serie gewijd aan de zee en regatta's, een project dat ontstond tijdens mijn studie aan de Brera Academie.

Wat zijn jouw belangrijkste inspiratiebronnen? Hoe beïnvloeden tijd en geheugen jouw artistieke visie?

Op zevenjarige leeftijd begon ik te ervaren wat ik verruimd bewustzijn noem: een bijzondere staat van zwevende gedachten waaruit woorden en beelden voortkomen. Voor mij is het een plek van verbinding met de Bron, waaruit ik de onderwerpen van mijn werken, mijn ideeën en zelfs mijn technische vaardigheden haal. Daarom kan ik zeggen dat kunst voor mij een spirituele praktijk is – of, preciezer, de enige religie waarmee ik mij volledig identificeer.

In mijn nieuwste serie over geredde kunst is ‘tijd’ een integraal onderdeel van het werk geworden en een medium voor artistieke creatie. De transformaties van materie die door het verstrijken van de tijd worden veroorzaakt, roepen herinneringen op uit het verleden, waarvan achtergelaten voorwerpen stille getuigen waren. Mijn geschilderde ingrepen gaan een dialoog aan met de opeenstapeling van deze herinneringen, waardoor de vergeten en onverwachte schoonheid die door de tijd gevormde oppervlakken kunnen onthullen, naar voren komt.

TEXTURAE LUCIS (2024) van Lorenza Cavalli

“Texturae Lucis” toont licht verweven met geoxideerde materie, alsof het door de tijd heen geweven is. Wat is de diepere betekenis van deze interactie?

Met behulp van een zo realistisch mogelijke techniek heb ik de lichtstraal in olieverf geschilderd in Texturae Lucis , alsof deze vorm kreeg door de dichtheid van herinneringen die voortkomen uit de geoxideerde oppervlakken van dit oude object, dat bekend en vertrouwd is bij een bepaald collectief en populair geheugen.

In dit werk vermengen tijd en licht zich. Het lijkt wel alsof het gaat om de handen die het ooit gebruikten en de gebeurtenissen waarvan het in stilte getuige was. Zo wordt de essentie van het werk vereeuwigd.

MOTUS MUTATIONIS (2024) van Lorenza Cavalli

In Motus Mutationis wordt een 19e-eeuws wiel een symbool van verandering. De scheuren en versleten lagen onthullen een innerlijke, lichtgevende energie. Wat betekent het concept ‘transformatie’ voor jou?

Motus Mutationis (De beweging van verandering) is een werk waarin ik de esthetiek van de tijd vier. Door de jaren heen zijn er lagen en diepe scheuren ontstaan, waaruit een krachtig gouden licht tevoorschijn komt. Dit licht symboliseert een vitale energie die herboren wordt uit de diepten van de ervaring.

Het wiel, met zijn cyclische beweging, wordt een symbool van vooruitgang en van het vermogen om de voren van het verleden om te zetten in een nieuwe kracht die het heden verlicht. Het is een eerbetoon aan het vermogen om stil te staan en de onverwachte schoonheid van het heden te omarmen, gevormd door transformaties uit het verleden – sommige in overeenstemming met onze plannen en verwachtingen, andere afwijkend – die de weg vrijmaken voor iets groters.

Ik hoop dat dit werk de toeschouwers, waaronder ikzelf, inspireert om de waarde van verandering te erkennen en het licht te ontdekken dat verborgen ligt in hun eigen scheuren.

De kunst van het recyclen geeft nieuw leven aan materialen die sporen van verhalen uit het verleden dragen. Wat motiveert u om deze elementen opnieuw te interpreteren en te bewerken?

Mijn interesse in het vertellen van verhalen uit het verleden werd in 2012 geboren uit een project genaamd “Sulla Memoria” . Bij deze gelegenheid maakte ik portretten van oudere mensen in het Circolo Reduci Combattenti in Milaan, gelegen bij een van de historische poorten van de stad, Porta Volta. Bij dit project werden de portretten gecombineerd met gedichten uit hun persoonlijke verhalen. Helaas werd er geen financiële steun verleend om het project voort te zetten. 

Toen al begon mijn fascinatie voor de schoonheid en intensiteit van wat uit de plooien van de tijd tevoorschijn komt, vorm te krijgen: een interesse in dingen die niet door te schreeuwen, maar door te fluisteren de aandacht opeisen.

Verlaten ruimtes hebben voor mij altijd een zekere aantrekkingskracht gehad. Het lijkt alsof het dagelijkse leven er abrupt is gestopt en dat de echo's van de gebeurtenissen en de mensen die er hebben gewoond, nog steeds voelbaar zijn. Het is als een parfum, onzichtbaar en toch waarneembaar.

In mijn serie hergebruikte kunstwerken integreer ik symbolische picturale elementen op oppervlakken die door de tijd zijn getransformeerd. Deze toevoegingen onthullen niet alleen de ziel van het achtergelaten object, maar roepen ook indrukken en reflecties op. Zo wordt een brug geslagen tussen verleden en heden.

Welke rol speelt licht in uw meest recente werken? Is het een symbolisch element, een technisch aspect, of beide?

In mijn meest recente abstracte werken is licht ongetwijfeld een symbolisch element, verweven met een specifieke technische verkenning die gericht is op het genereren van een levendige, chromatische helderheid.

De werken in deze serie, getiteld Punti Luce , zijn uitgevoerd in olieverf op doek en uitsluitend geschilderd met het penseel, waarbij gebruik is gemaakt van een glaceertechniek die rekening houdt met de natuurlijke droogtijd van de kleuren.

De verspreiding van licht, veroorzaakt door vloeiende bewegingen die het gelaagde beeldmateriaal gladstrijken, transformeert de doeken in natuurlijke lampen, die licht kunnen uitstralen en een dialoog aangaan met de omringende ruimte.

In uw werken komt een krachtig evenwicht tot uitdrukking tussen de kracht van het materiaal en de delicatesse van de transformatie ervan. Hoe kiest u welke materialen u wilt hergebruiken en wat is uw leidraad bij de herinterpretatie ervan?

Ik zou zeggen dat ze mij kiezen. Ik raak vaak gefascineerd door bepaalde objecten die mij, als ik ze bekijk, in stilte iets lijken te vertellen.

Ik neem ze mee naar mijn werkplaats en laat ze dagen, soms zelfs maanden, op tafel liggen. Ze blijven daar en ik observeer ze elke dag totdat ik het beeld van hun uiteindelijke transformatie zie. Vanaf dat moment begin ik het werk te bestuderen door middel van schetsen, tekeningen en kleurproeven.

Soms verschilt het eindresultaat, maar meestal blijft het redelijk trouw aan de oorspronkelijke visie die mij tijdens het creatieve proces leidt.

LIBERATIO CORDIS (2017) van Lorenza Cavalli

“Liberatio Cordis” roept innerlijke bevrijding op, met wit marmer dat tevoorschijn komt uit de verwevenheid van smeedijzer. Welke boodschap wilt u met dit beeld overbrengen?

Zoals de titel al aangeeft, vertelt dit werk het verhaal van de bevrijding van het hart.

Het is een visuele synthese van de meest intieme en verborgen kracht die uit de diepten van het bestaan naar boven komt. Het marmerfragment, in zijn zuivere witheid, wordt door de snede van een geoxideerde ijzeren beitel bevrijd uit de wirwar van smeedijzer – een symbool van intentie en wil.

Met dit beeld wil ik de transformerende kracht van eigenliefde vieren. Zelfliefde lost op en bevrijdt, waardoor het hart, dat vaak gebukt gaat onder zijn eigen ketenen, een manier vindt om zich te ontplooien en in zijn volheid te trillen.

Het is een uitnodiging om los te laten wat ons tegenhoudt, verandering te omarmen en ons hart te openen voor nieuwe horizonten van visie en vrijheid.

In veel van uw werken is tijd niet zomaar een concept, maar een waar artistiek ingrediënt. Hoe worden het verstrijken van de tijd, oxidatie en slijtage een integraal onderdeel van uw esthetiek?

Door de effecten van tijd op objecten en oppervlakken te observeren en ze uit de verlaten context te halen waar ze normaal gesproken worden aangetroffen, kunnen we een unieke esthetiek en harmonie waarnemen.

Kijk maar eens naar roest, de abstracte patronen die het creëert, de bijzondere tinten die het kan aannemen: het is moeilijk om de schoonheid ervan niet te herkennen.

De tijd tast aan, vormt en beeldhouwt, maar wist zelden de sporen uit van de ervaringen en gebeurtenissen die een object heeft meegemaakt; hij respecteert hun echo, hun aura.

Daarom is tijd zowel een buitengewoon hulpmiddel bij het creëren als een essentieel onderdeel van mijn werk. Ik probeer ermee te interacteren en de betekenis en essentie ervan te versterken.

Het recyclen en transformeren van materialen inspireert tot reflectie op de imperfectie en schoonheid van het leven. Hoe past dit concept binnen jouw artistieke onderzoek?

De serie ‘reclaimed art’ is een uitnodiging om de intrinsieke waarde van imperfectie te erkennen, begrepen als een essentieel onderdeel van uniciteit – en zo de essentie van perfectie te worden, een schoonheid die in staat is om verwondering op te wekken.

Vaak zijn we bang voor imperfectie. We zien het als een symbool van zwakte en kwetsbaarheid, in plaats van een symbool van kracht, schoonheid en harmonie.

Deze serie hanteert een andere benadering, maar bouwt voort op hetzelfde uitgangspunt als Kintsugi , de eeuwenoude Japanse praktijk die de schoonheid van imperfectie viert en versterkt door scheuren in keramiek te repareren met goudlak. Het doel is om aan te tonen dat ware kracht en schoonheid in feite een distillaat zijn van kwetsbaarheid.