Είτε τέχνη του δρόμου, είτε urban art είτε γκράφιτι, αυτές οι νέες καλλιτεχνικές τάσεις έχουν καθιερωθεί εδώ και αρκετές δεκαετίες σε όλες τις μεγάλες πόλεις: από τη Νέα Υόρκη στο Παρίσι ή από το Λονδίνο στο Τόκιο μέσω του Ρίο. του Τζανέιρο. Καταρχάς, η χρήση της λέξης «Street art» είναι σχετικά πρόσφατη. Χρονολογείται από τη δεκαετία του 2000. Χρησιμοποιήθηκε το 2006 στις πρώτες δημοπρασίες τέχνης που αντιπροσώπευαν έργα από αυτό το καλλιτεχνικό κίνημα. Το 2008 η έκθεση «street art» στην Tate Modern του Λονδίνου επέβαλε αυτόν τον όρο για να περιγράψει αυτό το νέο μοναδικό καλλιτεχνικό κίνημα που χαρακτηρίζεται από μεγάλη ποικιλία στυλ (γκράφιτι, κολάζ, στένσιλ, εγκαταστάσεις, νωπογραφίες, μωσαϊκά, αυτοκόλλητα...)
Θα μπορούσατε να πείτε ότι είναι ένα παγκόσμιο κίνημα τέχνης που ξεκίνησε τη δεκαετία του 1960 και εξακολουθεί να ζει σήμερα. Η ποικιλομορφία των μέσων που χρησιμοποιούνται, τα στυλ, οι τεχνικές και η ελευθερία δημιουργίας στον δημόσιο χώρο. Είναι ένα νέο κίνημα που μπήκε στην ιστορία της τέχνης.
Ίχνη τέχνης έχουν βρεθεί στους τοίχους από αμνημονεύτων χρόνων. Είτε πρόκειται για βρεγματική τέχνη στα σπήλαια του Lascaux, είτε για ονόματα που βρίσκονται στους τοίχους της Πομπηίας, η τέχνη του σχεδίου και του γκράφιτι στον δημόσιο χώρο βρίσκεται ανά πάσα στιγμή. Αυτό που ονομάζεται street art σήμερα δεν είναι επομένως εντελώς νέο.
Στη Γαλλία της δεκαετίας του 1930, ο καλλιτέχνης Brassaï, που ενδιαφέρεται για τα γκράφιτι, αποφάσισε να τα φωτογραφίσει για να τα απομνημονεύσει σε φωτογραφίες. Στη δεκαετία του 1950, ο Jacques Villeglé (1926-) και ο Raymond Hains ανακάλυψαν αφίσες από το δρόμο για να αναδημιουργήσουν ένα έργο τέχνης με αυτά τα κομμένα κομμάτια αφίσας. Έθεσαν έτσι τα πρώτα θεμέλια αυτού που αργότερα θα γίνει street art. Την ίδια περίοδο ο Gérard Zlotykamien (1940-), το 1963, άρχισε να ζωγραφίζει μαύρες και κόκκινες σιλουέτες στο δρόμο που θα αποκαλούσε «εφήμερα». Θα συνεχίσει να ζωγραφίζει τις σιλουέτες του για αρκετά χρόνια.
Αυτό το θέμα των σιλουετών και η χρήση της βαφής με σπρέι είναι επίσης σημαντικά στο έργο του Ernest Pignon-Ernest (1942-). Οι σιλουέτες του με στένσιλ και ζωγραφισμένες στους τοίχους είναι η υπογραφή του. Θα εισβάλει σε ορισμένα μέρη και τοίχους με τις δημιουργίες του όπως οι σημερινοί καλλιτέχνες γκράφιτι.
Στα τέλη της δεκαετίας του 1960, στη Φιλαδέλφεια (Ηνωμένες Πολιτείες), ο πρώτος από τους «γραφητές» ήταν ο καλλιτέχνης Cornbread, ο οποίος έγραφε την υπογραφή του παντού. Αυτή είναι η γέννηση των πρώτων ετικετών: Κεφαλαία γράμματα φτιαγμένα με σπρέι αεροζόλ. Πολλοί νέοι ακολουθούν το παράδειγμά τους και θα κολλήσουν το όνομά τους στους τοίχους.
Το 1969, ο Julio 204, στη Νέα Υόρκη, είναι ένας από τους πρώτους που έκανε ετικέτα στην πόλη, είναι επίσης ο πρώτος που πρόσθεσε τον αριθμό της οδού του στην υπογραφή του. Φαινόμενο που θα γίνει ο δείκτης του κινήματος της Νέας Υόρκης. Ο Taki 183 είναι πραγματικά ο πρώτος tagger που έγινε γνωστός στην πόλη, καλύπτοντας τοίχους και τρένα του μετρό με τις υπογραφές του.
Αντιμέτωποι με την αύξηση του αριθμού των καλλιτεχνών γκράφιτι, οι καλλιτέχνες αρχίζουν να επιδιώκουν να διαφοροποιηθούν. Το Stay High 149 είναι το πρώτο που πρόσθεσε γραφικά στοιχεία στην υπογραφή του διπλασιάζοντας την ετικέτα του και προσθέτοντας το φωτοστέφανο που είναι ορατό στη σειρά Le Saint. Ακολουθώντας αυτό πολλοί καλλιτέχνες γκράφιτι θα ακολουθήσουν το παράδειγμά του και το στυλ θα γίνεται όλο και πιο ευρηματικό. Η Φάση 2 είναι ο εξαιρετικός καλλιτέχνης που θα τροποποιήσει την ετικέτα δημιουργώντας όλο και πιο πρωτότυπα σχήματα γραμμάτων και τελειώνοντας τη σύνθεσή της με ένα βέλος.
Ο παραγωγός καλλιτέχνης Seen στα τέλη της δεκαετίας του 1970 παρήγαγε έργα σε φωτεινά, αντίθετα χρώματα, ενώ ο Blade δούλευε πάνω στην προοπτική και τη γεωμετρία στο έργο του. Είναι από τους πρώτους καλλιτέχνες που εντόπισε γκαλερί και έκανε την πρώτη του έκθεση.
Το στυλ εξελίσσεται όλο και περισσότερο, μερικές φορές απομακρύνεται από το αρχικό γκράφιτι. Το πραγματικό κυνήγι που καθοδηγείται από τις αρχές εναντίον των καλλιτεχνών που σημαδεύουν τις πόρτες και τα βαγόνια του μετρό εντείνεται, οι καλλιτέχνες αναγκάζονται να διπλασιάσουν την εφευρετικότητά τους στη δουλειά με το να είναι όλο και πιο γρήγοροι στη δουλειά τους και στη δημιουργικότητά τους για να μπορούν να ξεχωρίζουν από άλλους καλλιτέχνες . Αυτό θα οδηγήσει επίσης σε αλλαγή τόπου για την εργασία τους και αύξηση των τοίχων ως υποστήριξη για τα επιτεύγματά τους. Η εξέλιξη του εργαλείου εργασίας τους το αεροζόλ μπορεί να εξελίσσεται. Εμφανίζονται πολλά χρώματα και οι άκρες ψεκασμού επιτρέπουν στους καλλιτέχνες μια ποικιλία πάχους γραμμής.
Οι καλλιτέχνες Futura, Dondi White, Rammellzee ή A-One ήταν οι κορυφαίοι καλλιτέχνες στα τέλη της δεκαετίας του 1979 και στις αρχές της δεκαετίας του 1980 στις ΗΠΑ. Είναι και οι πρώτοι που δίνουν λίγο πολύ πολιτικό μήνυμα στο έργο τους. Από το 1979 οι χώροι τέχνης και οι εναλλακτικές γκαλερί ενδιαφέρονται και εκθέτουν καλλιτέχνες της τέχνης του δρόμου. Η επιτυχία έγινε διεθνής και από τη δεκαετία του 1980 οι καλλιτέχνες Blade, Futura ή Seen εξέθεταν σε πολλές εκθέσεις στην Ευρώπη. Ευρωπαϊκά μουσεία όπως το μουσείο Boijmans Van Beuningen στο Ρότερνταμ θα αποκτήσουν έργα τέχνης του δρόμου. Με τις εκθέσεις και την ανακάλυψη της τέχνης του δρόμου μέσα από τα ταξίδια, από το 1983 και το 1984, το φαινόμενο εξαπλώθηκε στην Ευρώπη (Γαλλία, Ιταλία, Γερμανία...)
Στο Παρίσι, ο πρώτος γνωστός καλλιτέχνης γκράφιτι είναι ο Bando που εισάγει γκράφιτι στη Γαλλία και ενώνεται με τους καλλιτέχνες Blek le Rat και Jérôme Mesnager που κάνουν στένσιλ σε καλλιτέχνες χρησιμοποιώντας αστικά στηρίγματα.
Οι τραυλικές απαρχές του παριζιάνικου γκράφιτι συγκεντρώνονται στις όχθες του Σηκουάνα μεταξύ του Pont Neuf και του Pont de la Concorde. Οι ανταλλαγές μεταξύ Ευρωπαίων καλλιτεχνών εντείνονται. Ο Άγγλος καλλιτέχνης Mode 2 θα συνεργαστεί έτσι στο Παρίσι με τον Bando ο οποίος στη συνέχεια θα συνεργαστεί με τον Ολλανδό Sho. Οι ανταλλαγές εντείνονται και με βορειοαμερικανούς καλλιτέχνες όπως ο JonOne που συνάντησε τον Bando στη Νέα Υόρκη, πρόκειται να του δείξει τι γίνεται στο Παρίσι. Στη συνέχεια, ο JonOne έρχεται στο Παρίσι, μετά γίνεται μέλος του Bad Boy Crew (BBC) και καταλήγει να μείνει μόνιμα στη γαλλική πρωτεύουσα. Ο JonOne θα διαφοροποιηθεί από τους άλλους καλλιτέχνες εστιάζοντας στην κίνηση και όχι στα γράμματα. Στις αρχές της δεκαετίας του 1990, το BBC έκανε εκθέσεις σε όλη την Ευρώπη.
Αν μέχρι τώρα η τέχνη του δρόμου ήταν ουσιαστικά μια τεχνική tagging, από τη δεκαετία του 1990 η αστική τέχνη θα γνωρίσει μια μικρή επανάσταση. Μερικοί καλλιτέχνες θα αντικαταστήσουν την υπογραφή με αναπαραστάσεις προσώπων, πορτρέτα...- όπως ο Shepard Fairey με το ψευδώνυμο Obey. Μαθητής ακόμη το 1989, δημιούργησε ένα εικονίδιο «Ο Αντρέ ο Γίγαντας έχει μια κατοχή» και έφτιαξε ένα αυτοκόλλητο από αυτό που μοίρασε στους φίλους του ζητώντας τους να το κολλήσουν παντού. Ο στόχος του είναι να μας κάνει να συνειδητοποιήσουμε ότι οι εικόνες που βλέπουμε έχουν όλες ένα νόημα και ότι είναι σημαντικό να το κατανοήσουμε.
Η νέα γενιά δεν θα χρησιμοποιεί πλέον μόνο το δοχείο αεροζόλ για να εισβάλει στον αστικό χώρο, αλλά θα χρησιμοποιεί αυτοκόλλητα, κολάζ, μωσαϊκό, στένσιλ...
Το γαλλικό Space Invider θα εισβάλει στον δημόσιο χώρο κολλώντας ψηφιδωτές ψηφίδες στους τοίχους για να δημιουργήσει γραφικά εμπνευσμένα από το arcade παιχνίδι Space Invaders του 1978. Η Invader έχει εγκαταστήσει πάνω από 3000 ανταλλακτικά σε περισσότερες από 60 πόλεις σε όλο τον κόσμο.
Σε αντίδραση στην οπτική ρύπανση που δημιουργείται από την εμπορική επικοινωνία στον δημόσιο χώρο, ο καλλιτέχνης Zevs θα εκτρέψει τα λογότυπα μεγάλων εμπορικών σημάτων υγροποιώντας τα στις προσόψεις των πολυκαταστημάτων μετά το σκοτάδι. Θα δημιουργήσει επίσης σκιές αντικειμένων επίπλων δρόμου ζωγραφίζοντας τις σκιές αυτών των αντικειμένων στα πεζοδρόμια.
Με τα χρόνια, ο καλλιτέχνης Banksy θα χρησιμοποιήσει την τέχνη του για να καταγγείλει τις αποτυχίες της κοινωνίας με χιούμορ, ποίηση και συγκλονιστικά γραφικά, ιδιαίτερα χρησιμοποιώντας την τεχνική του στένσιλ. Οι απλές και εκλεπτυσμένες σκηνές του εκπλήσσουν και σημαδεύουν τα μυαλά. Γρήγορα έγινε ένας από τους πιο γνωστούς καλλιτέχνες. Άλλοι Γάλλοι καλλιτέχνες θα χρησιμοποιήσουν αυτή την τεχνική όπως οι Miss.Tic, Blek le Rat, Jef Aérosol ή C215.
Η τέχνη του δρόμου εξελίσσεται συνεχώς. Από τα απλά γκράφιτι των αρχών του μέχρι τα γκράφιτι του Seen ή του JonOne, οι τεχνικές διαφοροποιούνται. Οι καλλιτέχνες γκράφιτι συνεχίζουν να χρησιμοποιούν σπρέι για να δημιουργούν τα έργα τους. Χρησιμοποιούν όμως και νέες τεχνικές και στηρίγματα όπως μωσαϊκό, στένσιλ, αυτοκόλλητο, εγκαταστάσεις, γλυπτική ή προβολή βίντεο.
Καλλιτέχνης που κατάφερε να κρατήσει μυστική την ταυτότητά του από τα ΜΜΕ. Τα έργα του έγιναν κυρίως με στένσιλ αρχικά στους δρόμους του Λονδίνου πριν εισβάλλουν στους δρόμους όλου του κόσμου.
Το σατιρικό και ανατρεπτικό του έργο πραγματοποιείται με στόχο να αναδείξει έναν διαφορετικό τρόπο σκέψης από τον ατμοσφαιρικό. Ειδικά τα ΜΜΕ. Το έργο του επικεντρώνεται σε ισχυρές πολιτικές και κοινωνικές απαιτήσεις.
Το ντοκιμαντέρ του 2010 "Exit Through the Gift Shop" ήταν υποψήφιο για Όσκαρ Καλύτερου Ντοκιμαντέρ.
Γεννημένος το 1970, είναι σύγχρονος καλλιτέχνης γνωστός για τις γραφικές σειρές του. Γνωστός πρώτος για τα αυτοκόλλητα του, το έργο του έγινε διάσημο χάρη στην αφίσα του Μπαράκ Ομπάμα κατά τις προεδρικές εκλογές των ΗΠΑ το 2008.
Το έργο του βρίσκεται σε συλλογές πολλών μουσείων όπως το Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης στη Νέα Υόρκη και το Μουσείο Victoria and Albert στο Λονδίνο.
Καλλιτέχνης γεννημένος το 1957. Είναι ένας από τους πρωτοπόρους της τέχνης του δρόμου στη Γαλλία στις αρχές της δεκαετίας του 1980. Στένσιλ καλλιτέχνης, δημιουργεί πορτρέτα προσωπικοτήτων όπως ο Elvis Presley, ο Lennon, ο Basquiat... αλλά και ανώνυμα άτομα όπως παιδιά, περαστικοί ή ζητιάνοι.
"Το γκράφιτι είναι ένας από τους λίγους δρόμους που έχεις στη διάθεσή σου όταν δεν έχεις σχεδόν τίποτα. Και ενώ δεν μπορείς να θεραπεύσεις τη φτώχεια σε αυτόν τον κόσμο με μια φωτογραφία, τουλάχιστον μπορείς να κάνεις κάποιον να χαμογελά ενώ τσαντίζεται".
"Τα μεγαλύτερα εγκλήματα δεν διαπράττονται από εκείνους που παραβιάζουν τους κανόνες, αλλά από ανθρώπους που υπακούουν στις εντολές. Είναι αυτοί που ρίχνουν βόμβες και σφαγιάζουν χωριά".
"Η δημιουργία είναι μια ασθένεια, μια ανωμαλία από την οποία δεν έχω σκοπό να θεραπεύσω!"
Πολλά φεστιβάλ street art και urban art λαμβάνουν χώρα σε όλο τον κόσμο:
Contemporary Street Art is a captivating form of artistic expression that has taken the world by storm. Unlike traditional artworks, Street Art is often created using unconventional supports and materials such as walls, bridges, and even abandoned buildings. These urban canvases are brought to life using a variety of tools including spray paint, markers, and stencils. What makes Street Art unique is its ability to challenge the status quo, provoke thought and emotion, and provide a voice to the marginalized and oppressed. This art form is often associated with rebelliousness, activism, and an unapologetic attitude. Whether it takes the form of a political statement or a beautiful mural, Street Art has the power to transform an ordinary space into a work of art that resonates with people from all walks of life.
The emergence of graffiti in the 1960s and 1970s is considered a pivotal moment in the history of original contemporary Street Art. This period was marked by the rise of hip-hop culture, which provided a platform for young people to express themselves through art.
The evolution of original contemporary Street Art has been remarkable in recent years. From its origins in the underground graffiti scene, Street Art has become a respected form of contemporary art that has taken the world by storm. With its vibrant colours, bold designs and powerful messages, Street Art has captured the imagination of the public and the art world alike. The use of stencils, wheat paste, stickers and murals has allowed Street Art to be accessible to everyone, making it an inclusive art form. The importance of Street Art in the contemporary art market cannot be overstated. It has become a valuable commodity and has been embraced by galleries and collectors worldwide. The demand for Street Art has risen, leading to an increase in prices and recognition for its artists. The relevance of Street Art in society has also been highlighted, with its ability to communicate social and political issues in a powerful and immediate way. Street Art has become a force to be reckoned with in the art world, and its evolution shows no signs of slowing down.
Contemporary Street Art is a genre of art that has taken the art world by storm. Here are some well-known artists who have made a name for themselves in the world of Street Art.
Banksy is a British artist who is known for his political and social commentary in his work. His pieces often include stenciled images and satirical messages that challenge the status quo.
Shepard Fairey is an American artist who is best known for his work on the Obama "Hope" poster. He is known for his bold and graphic style, which often incorporates political and social issues.
JR is a French artist who is known for his large-scale, black and white photographs that he wheat pastes onto buildings around the world. His work often focuses on issues of identity, community, and social justice.
Faith47 is a South African artist who is known for her murals that often incorporate elements of nature and spirituality. Her work is often introspective and poetic, exploring themes of identity, memory, and the human condition.
Os Gemeos are Brazilian twin brothers who are known for their colorful and playful murals that often incorporate elements of Brazilian culture and folklore. Their work is often characterized by a sense of whimsy and childlike wonder.
These artists have made significant contributions to the world of Street Art, challenging the status quo and bringing attention to important social and political issues. Their work continues to inspire and engage audiences around the world.
Banksy’s "Girl with Balloon" is a 2002 stencil artwork that depicts a young girl reaching for a heart-shaped balloon. This piece has become a symbol of hope and innocence, but also reflects the fleeting nature of life.
Shepard Fairey’s "Hope" is a 2008 poster featuring a stylized portrait of Barack Obama with the word "hope" beneath it. This artwork was commissioned during Obama’s 2008 presidential campaign and has since become an iconic symbol of political activism.
JR’s "Women Are Heroes" is a 2008 project in which he pasted large-scale portraits of women from around the world on the sides of buildings and other public spaces. This artwork highlights the strength and resilience of women, and the often overlooked contributions they make to society.
Os Gemeos’ "Giants" is a series of large-scale murals featuring the artists’ signature yellow characters. These playful and whimsical artworks often depict the artists’ personal experiences and memories, as well as their connection to their Brazilian heritage.
Keith Haring’s "Crack is Wack" is a 1986 mural that was painted on a handball court in New York City. This artwork serves as a warning about the dangers of drug addiction, and also reflects Haring’s belief in the power of art to inspire social change.
Invader’s "Space Invaders" is a series of pixelated mosaics featuring characters from the classic video game. These artworks have been installed in cities around the world, and serve as a reminder of the importance of play and imagination in our daily lives.
Swoon’s "Thalassa" is a 2014 installation that features a large-scale sculpture of a female figure riding a wave. This artwork reflects the power and beauty of the ocean, and also serves as a metaphor for the fluidity of human experience.
Borondo’s "Animal" is a 2016 mural that features a hyperrealistic portrait of a bull. This artwork reflects the artist’s interest in the relationship between humans and nature, and also serves as a commentary on the exploitation of animals for human gain.
